AKTUALNOŚCI KKMTECH

W poprzednim artykule omówiliśmy temat klas i kategorii w systemach okablowania strukturalnego. Dziś spróbujemy zmierzyć się z zagadnieniem dotyczącym ekranowania sieci LAN – kiedy i jaki rodzaj ekranowania stosować.

Czasami możemy spotkać się z podejściem „jedynie słusznego” ekranowania i tak dla przykładu na rynku niemieckim dominują systemy ekranowane. Z kolei na rynku brytyjskim zdecydowaną większość systemów okablowania stanowią rozwiązania nieekranowane.

Osobiście uważam, że najbardziej rozsądnym kryterium wyboru jest ekonomia. Wybierajmy więc rodzaj ekranowania adekwatnie do warunków w jakich nasza sieć będzie użytkowana z uwzględnieniem dostępnych systemów ekranowania w danej klasie (kategorii) okablowania.

Rodzaje ekranowania.

Generalnie systemy okablowania strukturalnego dzielimy na ekranowane i nieekranowane. O ile dla systemów nieekranowanych nie ma dalszego podziału, o tyle dla systemów ekranowanych szczegółowo możemy rozróżnić kilka rodzajów ekranowania kabla skrętkowego.

Oznaczenie kabli skrętkowych składa się z dwóch członów przedzielonych ukośnikiem, np. F/UTP. Pierwszy człon informuje nas o wspólnym ekranie dla wszystkich par. Drugi człon w oznaczeniu, mówi o ekranowaniu poszczególnych par. Kabel oznaczony F/UTP będzie posiadał jeden wspólny ekran dla wszystkich par, o czym mówi na parametr F – w tym przypadku ekranowana folia (Foil), oraz nieekranowane pary (Unschielded Twisted Pair). Oznaczenia ekranowania:

U/UTP – kabel nieekranowany, brak ekranu wspólnego, pary nieekranowane.

F/UTP – kabel ekranowany, wspólna ekranująca folia dla wszystkich par, pary nieekranowane.

U/FTP – kabel ekranowany, brak wspólnego ekranu, każda para posiada własny foliowy ekran.

F/FTP – kabel ekranowany, wspólna ekranująca folia dla wszystkich par, dodatkowo każda para posiada własny foliowy ekran.

S/FTP – kabel ekranowany, wspólna ekranująca siatka dla wszystkich par, dodatkowo każda para posiada własny foliowy ekran.

SF/UTP - kabel ekranowany, podwójny wspólny ekran dla wszystkich par składający się z siatki i foli, pary nieekranowane.

Wady i zalety.

Cena robi różnicę. Zasadniczy wpływ na cenę komponentów okablowania strukturalnego, ma ilość i rodzaj użytych materiałów do ich produkcji. Ekran to dodatkowy element w konstrukcji komponentu, dlatego będzie zawsze wpływał na jego końcową cenę. Ale czy zawsze będzie podrażał system? Tu paradoksalnie istnieje wyjątek. Otóż jedną z ról ekranowania, jest polepszenie parametrów transmisyjnych zbudowanego toru. W klasach E_A, F i F_A (kat. 6_A, 7 i 7_A)oraz w kategoriach 8.1 i 8.2, najczęściej tańszymi rozwiązaniami są systemy ekranowane, a to dlatego, że łatwiej jest utrzymać parametry toru transmisyjnego z wykorzystaniem komponentów ekranowanych niż nieekranowanych. Kabel nieekranowany o parametrach określanych przy częstotliwości 500 MHz i więcej, musi mieć specjalną konstrukcję umożliwiającą utrzymanie wymaganych parametrów. Wykonanie takiego kabla jest trudniejsze i droższe niż kabla ekranowanego.

Zajętość miejsca. Kable ekranowane są grubsze. Ich średnica wpływa na grubość wiązki układanej w trasach kablowych, jeśli więc zajmują więcej miejsca, musimy dobrać większe rozmiary koryt i drabinek, oraz przeznaczyć więcej przestrzeni w korytarzach, szachtach itp.

Łatwość montażu. Zarabianie kabli nieekranowanych w gniazdach i panelach jest sporo łatwiejsze i szybsze niż w przypadku kabli ekranowanych. Ponadto należy pamiętać o ograniczeniach przy układaniu kabla, którego promień wygięcia nie może przekraczać 4-krotnej średnicy w przypadku kabla nieekranowanego, oraz 8-krotnej średnicy w przypadku kabla ekranowanego. Takie ograniczenie sprawia, że poprawne wykonanie montażu gniazda ekranowanego w puszcze elektroinstalacyjnej jest dość uciążliwe. Kable ekranowane są dodatkowo sporo cięższe od ich nieekranowanych odpowiedników, co utrudnia przenoszenie bębnów, ich odwijanie i przeciąganie kabli w trakcie instalacji.

Separacja kabli logicznych i elektrycznych.

Równolegle prowadzone instalacje elektryczne i logiczne to istotne zagadnienie, którego nie można ignorować. Zalecane odległości pomiędzy poszczególnymi instalacjami opisuje norma PN EN 50174-2.

Norma określa wielkość separacji w zależności od wielu czynników, m.in. rodzaju koryta, kategorii okablowania ale również rodzaju ekranowania. W przypadku kabli ekranowanych, odległości pomiędzy kablami energetycznymi a logicznymi mogą być mniejsze.

Zagadnienie dotyczące separacji okablowania stanowi odrębny temat do omówienia i zapewne zostanie poruszony w jednym z przyszłych artykułów.

Temperatura pracy okablowania.

Prawa fizyki. Wraz ze wzrostem temperatury przewodnika (w tym wypadku mówimy o miedzi) rośnie jego rezystancja. Wpływ na temperaturę przewodnika, żyły miedzianej w kablu skrętkowym, ma m.in. temperatura otoczenia. Skutkiem wzrostu temperatury jest wzrost tłumienia, co powoduje pogorszenie parametrów transmisyjnych.

Zgodnie z normą PN EN 50173, wzrost temperatury otoczenia przekłada się na wzrost tłumienia w następujący sposób: w przypadku kabli nieekranowanych w przedziale od 20^oC do 40^oC wynosi 0,4% z każdym 1^oC, oraz 0,6% w przedziale od 40^oC do 60^oC. Natomiast w przypadku kabli ekranowanych, wzrost tłumienności wynosi 0,2% (z każdym 1^oC) w przedziale od 20^oC do 60^oC.

Widzimy zatem, że kable ekranowane lepiej radzą sobie ze wzrostem temperatury, a co za tym idzie zapewniają wyższy poziom bezpieczeństwa dla poprawności przesyłanych danych.

W tym miejscu warto podkreślić jak duży wpływ na temperaturę okablowania ma szybko rozwijająca się technologia PoE i jej kolejne generacje PoE+ i 4PPoE. W okablowaniu strukturalnym możemy obserwować coraz większe wartości natężenia prądu, co wpływa wprost na wzrost temperatury przewodnika. W tym kontekście więcej argumentów przy wyborze rozwiązania, zdobywają ekranowane systemy okablowania.

Uziemienie.

Na koniec pamiętajmy o uziemieniu. W przypadku systemów ekranowanych, poprawne uziemienie dodatkowo chroni przesyłane dane w sieci LAN, eliminując wpływ zakłóceń elektromagnetycznych. Wystarczy zrealizować uziemienie do telekomunikacyjnej uziemiającej szyny zbiorczej po stronie punktu dystrybucyjnego. Nie ma potrzeby uziemiać modułów gniazd w punktach logicznych, ale należy zadbać o to, aby ekran wszystkich komponentów toru był właściwie połączony. Co istotne, uziemiamy panele krosowe nie tylko ekranowane. Procedura uziemienia dotyczy również paneli nieekranowanych.

Jeśli spodobał Ci się artykuł, polub naszą stronę na facebook.com/kkmtechspzoo gdzie zamieszczamy na bieżąco informacje o pojawiających się materiałach.

Autor artykułu: AK